Produkty rybołówstwa oraz żywe małże, szkarłupnie, osłonice i ślimaki morskie

Jak czytać unijne akty prawne?

Definicje

„Produkty rybołówstwa”  - zgodnie z definicją zawartą w załączniku I rozporządzenia (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. oznaczają wszystkie zwierzęta morskie słodkowodne i (z wykluczeniem żywych małży, żywych szkarłupni, żywych osłonic i żywych ślimaków morskich, a także wszystkich ssaków, gadów i żab), dzikie i hodowlane, oraz wszystkie ich jadalne formy, części i pochodzące z nich produkty.

„Żywe małże”- zgodnie z definicją zawartą w załączniku I rozporządzenia (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. to małże odżywiające się odfiltrowanymi drobnymi organizmami.

Wymagania przywozowe

Od dnia 21 kwietnia 2021 r. obowiązuje rozporządzenie PE i Rady (UE) 2016/429 z dnia 9 marca 2016 r. w sprawie przenośnych chorób zwierząt oraz zmieniające i uchylające niektóre akty w dziedzinie zdrowia zwierząt („Prawo o zdrowiu zwierząt”) oraz rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2020/692 z dnia 30 stycznia 2020 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/429 w odniesieniu do przepisów dotyczących wprowadzania do Unii przesyłek niektórych zwierząt, materiału biologicznego i produktów pochodzenia zwierzęcego oraz przemieszczania ich i postępowania z nimi po ich wprowadzeniu.

1. Produkty rybołówstwa oraz żywe małże, szkarłupnie, osłonice i ślimaki morskie powinny znajdować się w wykazie przesyłek podlegających weterynaryjnej kontroli urzędowej w punktach kontroli granicznej zgodnie z  rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2021/632 z dnia 13 kwietnia 2021 r. ustanawiającym zasady stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625 w odniesieniu do wykazów zwierząt, produktów pochodzenia zwierzęcego, materiału biologicznego, produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego i produktów pochodnych, produktów złożonych oraz siana i słomy podlegających kontrolom urzędowym w punktach kontroli granicznej oraz uchylającym rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2019/2007 i decyzję Komisji 2007/275/WE.

2. Państwo trzecie lub jego region musi być uprawniony do przywozu do UE

   Wykazy państw trzecich (w odniesieniu do wymogów w zakresie bezpieczeństwa żywności):

   Załącznik VIII rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2021/405- wykaz państw trzecich lub ich regionów, z których dozwolone jest wprowadzanie do Unii przesyłek żywych, schłodzonych, mrożonych lub przetworzonych małży, szkarłupni, osłonic i ślimaków morskich;

    Załącznik IX rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2021/405 - wykaz państw trzecich lub ich regionów, z których dozwolone jest wprowadzanie do Unii przesyłek niektórych produktów rybołówstwa.

   Wykazy państw trzecich posiadających zatwierdzony przez Komisję Europejską plan kontroli: 

   Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2022/2293 z dnia 18 listopada 2022 r. zmieniające rozporządzenie wykonawcze (UE) 2021/405 w odniesieniu do wykazu państw trzecich posiadających zatwierdzony plan kontroli dotyczący stosowania substancji farmakologicznie czynnych, maksymalnych limitów pozostałości substancji farmakologicznie czynnych i pestycydów oraz najwyższych dopuszczalnych poziomów substancji zanieczyszczających

   Wykazy państw trzecich (w odniesieniu do wymogów w zakresie zdrowia zwierząt):

   Załącznik XXI „Zwierzęta wodne” rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2021/404 z dnia 24 marca 2021 r. ustanawiającego wykazy państw trzecich, terytoriów lub ich stref, z których zezwolone jest wprowadzanie do Unii zwierząt, materiału biologicznego i produktów pochodzenia zwierzęcego zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/429. (określenie „gatunki umieszczone w wykazie”, o których mowa w części 1 sekcji A załącznika XXI rozporządzenia (UE) 2021/404 odnosi się do wykazu gatunków i grup gatunków podanych w rozporządzeniu (UE) 2018/1882).

UWAGA:

dodatkowe wymaganie dotyczące niektórych przesyłek wprowadzanych do UE od dnia 3 września 2026 r.

Od dnia 3 września 2026 r. stosuje się rozporządzenie (UE) 2024/2598 z wykazem państw trzecich lub ich regionów zatwierdzonych przez KE w odniesieniu do ustanowionego w art. 118 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2019/6 zakazu stosowania niektórych przeciwdrobnoustrojowych produktów leczniczych w odniesieniu do zwierząt lub produktów pochodzenia zwierzęcego wywożonych z państw trzecich do UE na podstawie następujących wzorów świadectw opublikowanych w załączniku III do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2020/2235: „FISH-CRUST-HC” i „EU-FISH”, „FISH-MOL-CAP”, „MOL-HC”.

Wykaz tych państw trzecich lub ich regionów został ustanowiony na podstawie art. 4 ust. 1 lit. a) rozporządzenia (UE) 2023/905.

W załączniku do rozporządzenia (UE) 2024/2598 zatwierdzone przez KE państwa trzecie są oznaczone symbolem „X” w odniesieniu do odpowiednich gatunków zwierząt lub towarów. Natomiast symbolem „∆” są oznaczone państwa trzecie lub ich regiony, które do celów produkcji produktów przeznaczonych na wywóz do UE zamierzają przetwarzać wyłącznie zwierzęta lub produkty pochodzenia zwierzęcego pochodzące z UE albo z innych państw trzecich oznaczonych symbolem  „X”.

3. Produkty rybołówstwa oraz żywe małże, szkarłupnie, osłonice i ślimaki morskie powinny pochodzić z zatwierdzonych przez Komisję Europejską zakładów w państwach trzecich.

Produkty rybołówstwa - zgodnie z sekcją VIII załącznika III do rozporządzenia (WE) nr 853/2004 („Produkty rybołówstwa”)

Żywe małże, szkarłupnie, żywe osłonice i żywe ślimaki morskie - zgodnie z sekcją VII załącznika III do rozporządzenia (WE) nr 853/2004 („Żywe małże dwuskorupowe”)

Listy zakładów dostępne są tutaj.

4. Przesyłkom musi towarzyszyć  świadectwo urzędowe.

Wzory świadectw zdrowia zwierząt/świadectw urzędowych dla produktów rybołówstwa oraz żywych małż, szkarłupni, osłonic i ślimaków morskich do celów wprowadzania na terytorium Unii zostały określone w rozdziałach 28-32 załącznika III do rozporządzenia wykonawczym Komisji (UE) 2020/2235:

FISH-CRUST-HC (rozdział 28):Wzór świadectwa zdrowia zwierząt/świadectwa urzędowego do celów wprowadzania na terytorium Unii żywych ryb, żywych skorupiaków i produktów pochodzenia zwierzęcego pozyskanych od lub z tych zwierząt przeznaczonych do spożycia przez ludzi;

Wzór świadectwa „FISH-CRUST-HC” jest przeznaczony do celów wprowadzania na terytorium UE  żywych ryb, żywych skorupiaków i produktów pochodzenia zwierzęcego pozyskanych od lub z tych zwierząt, również w przypadku, gdy Unia nie jest ostatecznym miejscem przeznaczenia takich przesyłek, czyli w przypadku tranzytu przez UE przesyłek pochodzących z państw trzecich i przeznaczonych do państw trzecich (tranzyt zewnętrzny). W przypadku tranzytu przesyłka musi spełniać określone w prawie UE wymagania w zakresie zdrowia zwierząt, a zakłady pochodzenia w państwach trzecich nie muszą być zatwierdzone przez Komisję Europejską. Więcej informacji na temat tranzytu przeczytasz tutaj.

EU-FISH (rozdział 29): Wzór świadectwa urzędowego do celów wprowadzania na terytorium Unii produktów rybołówstwa przeznaczonych do spożycia przez ludzi, złowionych przez statki pływające pod banderą państwa członkowskiego i przekazanych w państwach trzecich z przechowywaniem lub bez przechowywania;

FISH/MOL-CAP (rozdział 30): Wzór świadectwa urzędowego do celów wprowadzania na terytorium Unii produktów rybołówstwa lub produktów rybołówstwa pozyskanych z małży, przeznaczonych do spożycia przez ludzi, wprowadzanych na terytorium Unii bezpośrednio ze statków chłodni, statków zamrażalni lub statków przetwórni pływających pod banderą państwa trzeciego, jak przewidziano w art. 21 ust. 2 rozporządzenia delegowanego (UE) 2022/2292.

MOL-HC (rozdział 31): Wzór świadectwa zdrowia zwierząt/świadectwa urzędowego do celów wprowadzania na terytorium Unii żywych małży, szkarłupni, osłonic, ślimaków morskich i produktów pochodzenia zwierzęcego pozyskanych z tych zwierząt, przeznaczonych do spożycia przez ludzi;

Wzór świadectwa „MOL-HC” jest przeznaczony do celów wprowadzania na terytorium UE  żywych małży produktów pochodzenia zwierzęcego pozyskanych od lub z tych zwierząt przeznaczonych do spożycia przez ludzi, również w przypadku, gdy Unia nie jest ostatecznym miejscem przeznaczenia takich przesyłek, czyli w przypadku tranzytu przez UE przesyłek pochodzących z państw trzecich i przeznaczonych do państw trzecich (tranzyt zewnętrzny). W przypadku tranzytu przesyłka musi spełniać określone w prawie UE wymagania w zakresie zdrowia zwierząt, a zakłady pochodzenia w państwach trzecich nie muszą być zatwierdzone przez Komisję Europejską. Więcej informacji na temat tranzytu przeczytasz tutaj

 MOL-AT (rozdział 32): Wzór świadectwa urzędowego do celów wprowadzania na terytorium Unii przetworzonych małży należących do gatunku Acanthocardia tuberculatum przeznaczonych do spożycia przez ludzi;

AT-AQUA-SEA (załącznik III rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2020/2236 z dnia 16 grudnia 2020 r):Wzór deklaracji kapitana statku: addendum w odniesieniu do transportu przesyłek niektórych zwierząt wodnych wprowadzanych na terytorium Unii drogą morską.

UWAGA :

 Okres ważności wzorów świadectw zdrowia zwierząt/świadectw urzędowych ustanowiony w pkt II.2.8 w rozdziałach 28 (WZÓR FISH-CRUST-HC) i 31 (WZÓR MOL-HC) w załączniku III do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2020/2235 ma zastosowanie wyłącznie do przesyłek żywych zwierząt wodnych objętych tymi świadectwami.

UWAGA !

Od dnia 20 maja 2025 r. mają zastosowanie nowe wzory świadectw FISH-CRUST-HC, EU-FISH, FISH/MOL-CAP,  MOL-HC na podstawie rozporządzenia (UE) 2025/636 zmieniającego odpowiednie rozdziały załącznika III do rozporządzenia (UE) 2020/2235.

W okresie przejściowym do dnia 19 lutego 2026 r. dopuszcza się nadal stosowanie wzoru świadectwa obowiązującego przed wejściem w życie rozporządzenia (UE) 2025/636, o ile takie świadectwo wydano nie później niż w dniu 19 listopada 2025 r.  

Wzory świadectw dla produktów rybołówstwa oraz żywych małży, szkarłupni, osłonic i ślimaków morskich z USA:

 Decyzja Komisji (WE) nr 199/2006 z dnia 22 lutego 2006 r. ustanawiająca specjalne warunki przywozu produktów rybołówstwa ze Stanów Zjednoczonych Ameryki.

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2020/1641 z dnia 5 listopada 2020 r. w sprawie przywozu ze Stanów Zjednoczonych Ameryki żywych, schłodzonych, zamrożonych lub przetworzonych małży, szkarłupni, osłonic i ślimaków morskich przeznaczonych do spożycia przez ludzi.

 Od dnia 27 lutego 2022r. obowiązuje nowy wzór świadectwa urzędowego do celów przywozu ze Stanów Zjednoczonych Ameryki żywych, schłodzonych, zamrożonych lub przetworzonych małży, szkarłupni, osłonic i ślimaków morskich przeznaczonych do spożycia przez ludzi, określony w załączniku do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2022/158 z dnia 4 lutego 2022 r. zmieniającego rozporządzenie wykonawcze (UE) 2020/1641 w sprawie przywozu ze Stanów Zjednoczonych Ameryki żywych, schłodzonych, zamrożonych lub przetworzonych małży, szkarłupni, osłonic i ślimaków morskich przeznaczonych do spożycia przez ludzi.

Ograniczenia w przywozie

O ograniczeniach przywozowych można przeczytać tutaj

Ogólne informacje o zasadach przywozu żywności pochodzenia zwierzęcego oraz dostęp do publikowanych przez Komisję Europejską list zakładów uprawnionych do wprowadzania produktów na terytorium Unii Europejskiej można uzyskać  tutaj.

Produkty rybołówstwa oraz żywe małże, szkarłupnie, osłonice i ślimaki morskie - informacje i wymagania dodatkowe (żywe ryby z akwakultury do spożycia przez ludzi)